Ο θαυμαστός κόσμος των παραμυθιών και το θαύμα των Χριστουγέννων

Την Τετάρτη, 19 Δεκεμβρίου 2012, ώρα 18.00 ως 21.30 μμ., στην αίθουσα εκδηλώσεων του Ξενοδοχείου «ΦΑΙΔΩΝ», πραγματοποιήθηκε η τρίτη συνάντηση των μελών του Ομίλου Εκπαιδευτικών για τη Γλώσσα και τη Λογοτεχνία στο πλαίσιο του Προγράμματος για τον «Κριτικό Γραμματισμό» με εισηγήτρια την κ. Όλγα Μούσιου-Μυλωνά,  Σχολική Σύμβουλο της 1^ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Φλώρινας, με θέμα «Ο θαυμαστός κόσμος των παραμυθιών και το θαύμα των Χριστουγέννων».

Αρχικά, έγινε η παρουσίαση της διαχρονικής εξέλιξης των παραμυθιών μέσα στο χρόνο, η εναλλαγή τους από προφορικό λαϊκό λογοτεχνικό είδος σε γραπτό, εικονογραφημένο στη συνέχεια και σε πολυτροπικό – πολυμεσικό κειμενικό έντεχνο λογοτέχνημα στις μέρες μας. Έγινε ανάλυση των δομικών χαρακτηριστικών του παραμυθιού (υπερδομικό σχήμα αφήγησης: έναρξη-αρχή, χωροχρονικός προσανατολισμός, εισαγωγή των ηρώων, εξέλιξη με πλοκή, εναλλαγή χώρων και καταστάσεων, δράση των  ηρώων, αντιμετώπιση και λύση προβλήματος, κλείσιμο-τέλος), καθώς και των υφολογικών στοιχείων  του, όπως παρεμβολές και διευκρινίσεις, σχολιασμός των δρώμενων από τον αφηγητή, επαναλήψεις λέξεων, φράσεων, λογότυπων, αινιγμάτων, έμμετρων στίχων, μεταμορφώσεις, παμψυχισμός, αναγνώριση του ήρωα, γλώσσα απλή, λιτή, με αφηγηματική δύναμη, παρατακτική σύνταξη και μικρές περιόδους, εκφραστική λιτότητα, χρήση ηχογλώσσας (γκαπ-γκουπ, τακ-τακ, γραπ, κρακ, κλπ.), μίμηση ζώων και πουλιών, χρήση επιφωνημάτων, εκφραστική επιτόνιση, αφήγηση με διακυμάνσεις στην ταχύτητα, παύσεις, κλπ., διάλογοι και ερωταπαντήσεις, υπερβολή (η Πεντάμορφη, ο Γενναίος), αλληγορίες, προσωποποιήσεις και μεταφορές, περιγραφές ηρώων και τόπων, χιούμορ, χρήση παροιμιών και γνωμικών, κλπ.

Στο δεύτερο μέρος, παρουσιάστηκαν διδακτικές προτάσεις για την αξιοποίηση του  παραμυθιού στη σχολική τάξη: σύνθεση παραμυθιού με τη βοήθεια εικόνων (τυχαία ή σκόπιμη επιλογή), ομαδική ή ατομική σύνθεση (παραγωγή προφορικού και γραπτού λόγου), η τράπουλα του Προπ (από τη θεματική στη λειτουργική ταξινόμηση-31 λειτουργίες), η παραλλαγή Μπουντέ: φτιάξε το παραμύθι σου με 10 κάρτες, τα διδακτικά παραμύθια (Οι μύθοι του Αισώπου, Οι μύθοι του Λαφοντέν, Τα παραμύθια των αδερφών Γκριμ, κλπ.), τα κλιμακωτά παραμύθια, παραμύθια και διαφορετικότητα (άτομα με ειδικές ανάγκες), «Η ώρα του παραμυθιού», άσκηση αφήγησης, συνεργασία με παππούδες και άλλους παραμυθάδες, ηχογραφήσεις και ακροάσεις λαϊκών αφηγήσεων, καταγραφή τοπικών παραμυθιών, εικονογράφηση και έκδοση φωτοτυπημένη, δραματοποίηση παραμυθιού, κουκλοθέατρο, παραλλαγή γνωστού παραμυθιού (άσκηση δημιουργικής φαντασίας), το φανταστικό διώνυμο (Τζ. Ροντάρι) (υπέρβαση της συμβατικής σημασίας των λέξεων με νέες χρήσεις), συνέχεια του παραμυθιού (επέκταση της διήγησης με αναμενόμενη ή ανατρεπτική πλοκή), Παραμυθοσαλάτες (σύνθεση νέου παραμυθιού με στοιχεία και πρόσωπα από άλλα παραμύθια, εισαγωγή νέου στοιχείου σε γνωστό παραμύθι (αντίδραση στο απροσδόκητο και ενσωμάτωση του νέου στοιχείου), τα ανάποδα-αντίστροφα παραμύθια, παραμύθια και διαπολιτισμική εκπαίδευση, κλπ.

Οι διοργανωτές του Ομίλου γλώσσας και Λογοτεχνίας για Εκπαιδευτικούς εύχονται σε όλους υγεία, ευτυχία και ευημερία για τη νέα χρονιά!

Χρόνια Πολλά! Χαρούμενα Χριστούγεννα!
Ευτυχισμένος ο καινούριος χρόνος!

Φλώρινα, 20 Δεκεμβρίου 2012

Ο ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΤΟΥ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ

Κωνσταντίνος Ντίνας

Καθηγητής Γλωσσολογίας της Ελληνικής Γλώσσας και της Διδακτικής της

Πρόεδρος Παιδαγωγικού Τμήματος Νηπιαγωγών Φλώρινας

ΟΙ ΥΠΕΥΘΥΝΕΣ ΟΡΓΑΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑΣ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ

Κωνσταντία Βαϊρινού

Σχολική Σύμβουλος Προσχολικής Αγωγής Φλώρινας

Όλγα Μούσιου-Μυλωνά

Σχολική Σύμβουλος 1^ης Εκπαιδευτικής Περιφέρειας Φλώρινας

Άννα Πολατίδου

Σχολική Σύμβουλος Φιλολόγων Φλώρινας