Κατά της ΔΕΗ η εισήγηση του εισαγγελέα στο Eυρωδικαστήριο για τους λιγνίτες

Την αναίρεση της αποφάσεως του Γενικού Δικαστηρίου της 20ής Σεπτεμβρίου 2012, Τ-169/08, με την οποία ακύρωσε απόφαση της Επιτροπής όσον αφορά στα δικαιώματα αναζητήσεως και εκμεταλλεύσεως επί των κοιτασμάτων λιγνίτη, τα οποία η Ελληνική Δημοκρατία παραχώρησε στη ΔΕΗ, ζητά η Ευρωπαϊκή Επιτροπή.

Όπως αναφέρεται σε σχετική ανακοίνωση, το 2008 η Επιτροπή είχε διαπιστώσει ότι η παραχώρηση και η διατήρηση σε ισχύ των δικαιωμάτων αυτών αντέβαιναν στη Συνθήκη ΕΚ (απόφαση C(2008) 824 τελικό, της 5ης Μαρτίου 2008), εφόσον δημιουργούσαν ανισότητα ευκαιριών μεταξύ των επιχειρήσεων στην πρόσβαση σε πρωτογενή καύσιμα για την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και παρείχαν στη ΔΕΗ τη δυνατότητα να διατηρήσει ή να ενισχύσει τη δεσπόζουσα θέση της στην αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα, διά του αποκλεισμού ή της παρακωλύσεως της εισόδου νέων ανταγωνιστών στην εν λόγω αγορά.

Η ΔΕΗ ιδρύθηκε το 1950 ως δημόσια επιχείρηση ανήκουσα στο Ελληνικό Δημόσιο. Είχε το αποκλειστικό δικαίωμα να παράγει, να μεταφέρει και να προμηθεύει ηλεκτρική ενέργεια στην Ελλάδα. Το 1996 μετατράπηκε σε μετοχική εταιρία, αποκλειστικός μέτοχος της οποίας είναι το Ελληνικό Δημόσιο. Την 1η Ιανουαρίου 2001 η ΔΕΗ μετατράπηκε σε ανώνυμη εταιρία, δυνάμει του νόμου 2773/1999, σχετικά με την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας , με τον οποίο μεταφέρθηκε, μεταξύ άλλων, στην ελληνική έννομη τάξη η οδηγία 96/92/ΕΚ, σχετικά με τους κοινούς κανόνες για την εσωτερική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας. Κατά τον νόμο 2773/1999, η συμμετοχή του Δημοσίου στο μετοχικό κεφάλαιο της ΔΕΗ δεν μπορεί σε καμία περίπτωση να είναι κατώτερη του 51 %. Η Ελληνική Δημοκρατία κατέχει σήμερα το 51,12 % των μετοχών της επιχειρήσεως αυτής. Από τις 12 Δεκεμβρίου 2001, οι μετοχές της ΔΕΗ είναι εισηγμένες στο Χρηματιστήριο Αξιών Αθηνών, καθώς και στο Χρηματιστήριο του Λονδίνου (Ηνωμένο Βασίλειο). Όλοι οι λειτουργούντες με λιγνίτη σταθμοί ηλεκτροπαραγωγής ανήκουν στη ΔΕΗ.

Η Ελληνική Δημοκρατία παραχώρησε στη ΔΕΗ δικαιώματα αναζητήσεως και εκμεταλλεύσεως του λιγνίτη για ορυχεία των οποίων τα αποθέματα ανέρχονται σε περίπου 2 200 εκατ. τόνους. Εξ αυτών, 85 εκατ. τόνοι αποθεμάτων ανήκουν σε ιδιώτες και περίπου 220 εκατ. τόνοι αποθεμάτων είναι δημόσια κοιτάσματα για τα οποία έχουν παραχωρηθεί δικαιώματα αναζητήσεως και εκμεταλλεύσεως σε ιδιώτες, ανεφοδιάζουν δε μερικώς τους σταθμούς της ΔΕΗ. Κανένα δικαίωμα εκμεταλλεύσεως δεν έχει ακόμη παραχωρηθεί επί περίπου 2.000 εκατ. τόνων αποθεμάτων λιγνίτη στην Ελλάδα.

Μετά την έναρξη ισχύος της οδηγίας 96/92, η ελληνική αγορά ηλεκτρικής ενέργειας άνοιξε στον ανταγωνισμό. Τον Μάιο του 2005 ιδρύθηκε ένα υποχρεωτικό σύστημα ημερήσιας αγοράς.

Το 2003 περιήλθε στην Επιτροπή καταγγελία ιδιώτη. Κατόπιν ανταλλαγής πολλών εγγράφων με την Ελληνική Δημοκρατία, η Επιτροπή εξέδωσε την επίδικη απόφαση.

Κατά την Επιτροπή, η ΔΕΗ κατείχε δεσπόζουσα θέση στην αγορά προμήθειας λιγνίτη και την αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας με μερίδιο που υπερέβαινε το 97 % και 85 %, αντιστοίχως. Στη ΔΕΗ παραχωρήθηκαν δικαιώματα εκμεταλλεύσεως για το 91 % των δημόσιων κοιτασμάτων. Έτσι, η Ελληνική Δημοκρατία δημιούργησε κατάσταση ανισότητας ευκαιριών μεταξύ των επιχειρήσεων στην αγορά χονδρικής προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας και νόθευσε, επομένως, τον ανταγωνισμό.

Με την απόφαση Τ-169/08 το Γενικό Δικαστήριο είχε κρίνει, βάσει της νομολογίας του Δικαστηρίου, ότι δεν αρκούσε να αποδειχθεί ότι ένα κρατικό μέτρο νόθευε τον ανταγωνισμό δημιουργώντας κατάσταση ανισότητας ευκαιριών μεταξύ των επιχειρήσεων και ότι ήταν απαραίτητο να προσδιοριστεί η κατάχρηση της δεσπόζουσας θέσεως της επιχειρήσεως.

Προς στήριξη της παρούσας αιτήσεως αναιρέσεως, η Επιτροπή προβάλλει δύο λόγους:

* Ότι το Γενικό Δικαστήριο υπέπεσε σε πλάνη περί το δίκαιο, κρίνοντας ότι όφειλε να προσδιορίσει και να αποδείξει την καταχρηστική συμπεριφορά στην οποία οδήγησε ή μπορούσε να οδηγήσει τη ΔΕΗ το επίμαχο κρατικό μέτρο.

* Το κρατικό αυτό μέτρο συνιστούσε καθεαυτό παράβαση. Αρκούσε επομένως να αποδείξει ότι το εν λόγω μέτρο δημιούργησε κατάσταση ανισότητας ευκαιριών προς όφελος της δημόσιας επιχειρήσεως. H Επιτροπή προβάλλει ότι η απόφαση του ΓΔΕΕ στηρίζεται σε ανακριβή, ελλιπή και ανεπαρκή αιτιολογία, σε εσφαλμένο χαρακτηρισμό και σε παραμόρφωση των αποδεικτικών στοιχείων καθώς και σε εσφαλμένη ερμηνεία των στοιχείων που θεμελιώνουν την επίδικη απόφαση.

Χθες Πέμπτη, ο Γενικός Εισαγγελέας Melchior Wathelet πρότεινε στο Δικαστήριο:

- να αναιρέσει την απόφαση T 169/08, ΔΕΗ κατά Επιτροπής του Γενικού Δικαστηρίου της 20ής Σεπτεμβρίου 2012,

- να απορρίψει την αιτίαση που προέβαλε η ΔΕΗ που αφορά πλάνη περί το δίκαιο κατά την εφαρμογή της διατάξεως του άρθρου 86, παράγραφος 1, ΕΚ σε συνδυασμό με το άρθρο 82 ΕΚ.

Να σημειωθεί ότι, οι προτάσεις του Γενικού Εισαγγελέα δεν δεσμεύουν το Δικαστήριο. Έργο του Γενικού Εισαγγελέα είναι να προτείνει στο Δικαστήριο, με πλήρη ανεξαρτησία, νομική λύση για την υπόθεση που του έχει ανατεθεί. Η υπόθεση τελεί υπό διάσκεψη στο Δικαστήριο. Η απόφαση θα εκδοθεί αργότερα.

www.energypress.gr