Πρέσπες: γαλήνια ομορφιά στις εσχατιές της Ελλάδας

ΤΗΣ ΑΝΑΣΤΑΣΙΑΣ ΑΜΟΙΡΙΔΟΥ

Το γοητευτικά μελαγχολικό τοπίο του φθινοπώρου στην ακριτική Φλώρινα, με τις Πρέσπες να στολίζουν τα σύνορα της Ελλάδας, αποτελεί ισχυρό κίνητρο για μια εκδρομή που θα σας δώσει την ευκαιρία να διαπιστώσετε πόσο όμορφη είναι η χώρα μας μέχρι το τελευταίο άκρο της.

Στα βορειοδυτικά σύνορα μοιραζόμαστε τη Μεγάλη Πρέσπα με την ΠΓΔΜ και την Αλβανία, στο γνωστό «τριεθνές», ενώ ένα μικρό κομμάτι της Μικρής Πρέσπας ανήκει στην Αλβανία. Οι «δίδυμες» λίμνες βρίσκονται σε υψόμετρο 850 μέτρων και χωρίζονται από μια στενή λωρίδα γης, ενώ, χάρη και στα δάση που τις περιβάλλουν, με είδη δέντρων μοναδικά στον ελληνικό χώρο, η περιοχή έχει κηρυχθεί Εθνικός Δρυμός από το 1974.

Στις δασωμένες πλαγιές των γύρω βουνών και στα νερά των λιμνών υπολογίζεται ότι υπάρχουν πάνω από 1.300 είδη φυτών, 15 είδη ψαριών, 11 είδη αμφιβίων, 40 είδη θηλαστικών και 260 είδη πτηνών. Μπορεί κανείς να δει ερωδιούς, κορμοράνους, χήνες, αρπακτικά όπως σταυραετούς, χρυσαετούς, φιδαετούς, πετρίτες, αρκετά είδη βατράχων και φρύνων, καθώς επίσης και 20 είδη ερπετών. Απειλούμενα είδη με εξαφάνιση που συναντώνται στην περιοχή είναι ο αργυροπελεκάνος, ο ροδοπελεκάνος, ο αργυροτσικνιάς κ.ά.

Δραστηριότητες

Το ενδιαφέρον των τουριστών την τελευταία δεκαετία έχει τονωθεί, καθώς συρρέουν είτε για να απολαύσουν τη φυσική ομορφιά των Πρεσπών, είτε για εκδηλώσεις όπως τα «Πρέσπεια», που ρίχνουν τα φώτα της δημοσιότητας στην περιοχή με σημαντικές πολιτιστικές δράσεις, είτε για το χιονοδρομικό κέντρο Βίγλας Πισοδερίου, που λειτουργεί επίσης ως πόλος έλξης επισκεπτών. Οργανώνονται διάφορα είδη δραστηριοτήτων, όπως εκδρομές (εξερευνήσεις, κολύμπι, φωτογραφία), ορειβασία, πεζοπορία (trekking), ποδήλατο βουνού, κι έτσι δεν είναι περίεργο που αποτελεί αγαπημένο προορισμό για άτομα νεαρής ηλικίας, που έχουν στραφεί στις εναλλακτικές μορφές τουρισμού. Μεγάλος όμως είναι και ο αριθμός των μαθητών που επισκέπτονται τις Πρέσπες, στο πλαίσιο του μαθήματος της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης.

Οι οικισμοί

Δύο οικισμοί έχουν αναγνωριστεί ως παραδοσιακοί και βρίσκονται υπό καθεστώς σχετικής προστασίας ως προς την αρχιτεκτονική τους φυσιογνωμία: οι Ψαράδες στις όχθες της Μεγάλης Πρέσπας, όπου μπορείτε να βρείτε τις γνωστές πλάβες και να κάνετε βόλτα στη λίμνη για να δείτε τα ασκηταριά με τις σπάνιες βραχογραφίες, και ο Αγιος Γερμανός στους πρόποδες του ορεινού όγκου του Βαρνούντα, που διαθέτει και αξιόλογη τουριστική υποδομή. Στην κεντρική πλατεία του υπάρχει Κέντρο Ενημέρωσης (23850 51870) του Φορέα Διαχείρισης Εθνικού Δρυμού Πρεσπών, από όπου μπορείτε να πάρετε χρήσιμες πληροφορίες. Τα περισσότερα χωριά της ευρύτερης περιοχής, ο Λαιμός, η Μικρολίμνη, η Καλλιθέα, οι Καρυές και το Βροντερό, το οποίο δεν έχει θέα στη λίμνη, αλλά βρίσκεται μέσα στο δάσος σε υψόμετρο 1.100 μέτρων, παρουσιάζουν ενδιαφέροντα στοιχεία ως προς την τοπική αρχιτεκτονική. Στην περιοχή των Πρεσπών, πάντως, υπάρχουν τριάντα βυζαντινοί και μεταβυζαντινοί ναοί που αξίζει να τους επισκεφτείτε στις περιηγήσεις σας.

Ο Αγιος Αχίλλειος

Στη Μικρή Πρέσπα «επιπλέει» το νησάκι του Αγίου Αχιλλείου, με τα ερείπια του ομώνυμου ναού, τρίκλιτης βασιλικής του 10ου αιώνα, που χτίστηκε από τον τσάρο των Βουλγάρων Σαμουήλ προκειμένου να στεγάσει το σκήνωμα του αγίου, το οποίο είχαν μεταφέρει τα βουλγαρικά στρατεύματα μετά την κατάληψη της θεσσαλικής πόλης. Καλό είναι να έχετε μαζί σας τη φωτογραφική σας μηχανή, για να αποτυπώσετε την ομορφιά του τοπίου και να έχετε τη δική σας εκδοχή από το μάλλον πιο φωτογραφημένο σημείο των Πρεσπών. Το καλύτερο είναι ότι, για να το επισκεφτείτε, δε θα χρειαστεί να επιβιβαστείτε σε βάρκα. Το πρόβλημα της σύνδεσης με την απέναντι όχθη λύθηκε με μια πλωτή, ξύλινη γέφυρα περίπου 800 μέτρων, που έκανε την πρόσβαση των τουριστών και τη ζωή των λιγοστών κατοίκων του πιο εύκολη. Μια πολύ ωραία πεζοπορική διαδρομή είναι ο γύρος του νησιού, που δε θα σας πάρει πάνω από δυο ώρες, ενώ η γαλήνη που επικρατεί θα σας προσφέρει ψυχική ανάταση.

Τοπικά προϊόντα

Οι περισσότεροι κάτοικοι ασχολούνται με την αλιεία και τη γεωργία, και πιο συγκεκριμένα με την καλλιέργεια των τοπικών ποικιλιών φασολιού. Τα φασόλια Πρεσπών (απλά, γίγαντες, ελέφαντες) αποτελούν προϊόν αναγνωρισμένο ως Προστατευόμενης Ονομασίας Προέλευσης. Τα ψάρια της λίμνης (γριβάδι, τσιρόνια) μπορείτε να τα δοκιμάσετε στις τοπικές ταβέρνες, ενώ η κόκκινη πιπεριά έχει την τιμητική της - ας μην ξεχνάμε ότι η Φλώρινα υπάρχει στο όνομά της. Θα τη βρείτε μαγειρεμένη σε διάφορες εκδοχές και μπορείτε να την απολαύσετε μαζί με το ντόπιο τσίπουρο. Εννοείται ότι θα δοκιμάσετε τα γλυκά κουταλιού και τις πεντανόστιμες πίτες που σερβίρουν στα καφενεία και τα γραφικά ταβερνάκια. Ενα άλλο υλικό της περιοχής που οι κάτοικοι το αξιοποιούν με διάφορους τρόπους, είναι τα καλάμια και τα κλαδιά από κέδρο, τα οποία χρησιμοποιούν στην καλαθοπλεκτική. Το πλέξιμο καλαθιών ήταν μια κοινή πρακτική στο παρελθόν, σήμερα ωστόσο οι τεχνίτες όλο και λιγοστεύουν. Εσείς, πάντως, αν συναντήσετε κατοίκους της περιοχής να πουλούν την πραμάτεια τους, μπορείτε να ενισχύσετε την τοπική οικονομία με τη μικρή συμβολή σας.

Διαμονή

Οι κλίνες που διατίθενται στην περιοχή των λιμνών είναι περίπου 250, σύμφωνα με τον πρόεδρο της Ενωσης Ξενοδόχων Φλώρινας (23860 20000), Μιχαήλ Παρλάνη, και οι τιμές για ένα δίκλινο ξεκινούν από τα 40 ευρώ. «Η κίνηση το χειμώνα ήταν πεσμένη, ενώ το καλοκαίρι, με τους ομογενείς που έρχονται για διακοπές και τις διάφορες εκδηλώσεις και συνέδρια, η κατάσταση βελτιώθηκε κάπως. Αν και φαίνεται παράδοξο, γιατί η περιοχή θεωρείται κατάλληλη για χειμερινές αποδράσεις, τους θερινούς μήνες πήγαμε καλύτερα. Αυτό, βέβαια, εξηγείται πολύ εύκολα, αν υπολογίσει κανείς το 

κόστος της θέρμανσης, που τινάζει στον αέρα τον προϋπολογισμό μας», σημειώνει ο κ. Παρλάνης.

Πώς θα πάτε

Η Φλώρινα απέχει από τη Θεσσαλονίκη 194 χιλιόμετρα και μπορείτε να πάτε με το αυτοκίνητό σας σε περίπου δύο ώρες ή με το ΚΤΕΛ (2310 595418). Εκτελούνται έξι δρομολόγια καθημερινά και το ταξίδι διαρκεί δυο ώρες και είκοσι λεπτά μέσω Εγνατίας και δυο ώρες και σαράντα πέντε λεπτά μέσω Εδέσσης. Στις Πρέσπες θα φτάσετε, αφού διανύσετε άλλα 50 χιλιόμετρα, μέσα σε ένα εξαιρετικού κάλλους τοπίο, σε λιγότερο από μία ώρα.

http://www.agelioforos.gr/