«Άνθρακες ο θησαυρός» της εξίσωσης του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης

"Άνθρακες" αποδείχθηκε ο θησαυρός της καταπολέμησης του λαθρεμπορίου στο πετρέλαιο μέσω της εξίσωσης του φόρου στο πετρέλαιο κίνησης και θέρμανσης.

Την ίδια ώρα μόλις για πρόσθετα έσοδα 40 εκατομμύρια ευρώ «πάγωσε» η Ελλάδα. Αυτά προκύπτουν από τα στοιχεία για τις εισπράξεις φόρων κατανάλωσης και τις ποσότητες πετρελαίου θέρμανσης που πωλήθηκαν το πρώτο δίμηνο του έτους και τα οποία φέρνει στη δημοσιότητα το Capital.gr.

Από τις 15 Οκτωβρίου εξισώθηκε ο ειδικός φόρος κατανάλωσης μεταξύ του πετρελαίου θέρμανσης και του πετρελαίου κίνησης στο επίπεδο του 0,33 ευρώ ανά λίτρο. Αυτό σήμανε μια σημαντική αύξηση, της τάξεως του 30% για την λιανική τιμή του πετρελαίου θέρμανσης (από το 1 ευρώ ανά λίτρο στο 1,3 ευρώ) και σε μικρή μείωση της λιανικής τιμής του πετρελαίου κίνησης κατά περίπου 8 έως 10 λεπτά του ευρώ ανά λίτρο. Το σκεπτικό πίσω από αυτήν την απόφαση ήταν ότι θα πρέπει να χτυπηθεί το λαθρεμπόριο που γίνεται από την παράνομη διάθεση του πετρελαίου θέρμανσης με το χαμηλό φόρο ως πετρέλαιο κίνησης με τον αυξημένο φόρο. Η διαφορά του φόρου ήταν ουσιαστικά το κέρδος για τους λαθρέμπορους. Μάλιστα, είχε προϋπολογιστεί ότι από την εξίσωση του φόρου θα εισέρεαν στο δημόσιο ταμείο πρόσθετα έσοδα ύψους τουλάχιστον 500 εκατ. ευρώ.

Τα εισπρακτικά αποτελέσματα όμως από την αύξηση του φόρου στο πετρέλαιο θέρμανσης είναι τουλάχιστον απογοητευτικά. Στο τέλος, πλέον, της χειμερινής περιόδου προκύπτει ότι το «πάγωμα» των καταναλωτών με τον εξαναγκασμό τους σε μειωμένη θέρμανση και σε χρήση άλλων –πολλές φορές πιο ρυπογόνων– μορφών καυσίμων, όπως είναι τα καυσόξυλα ήταν άνευ δημοσιονομικού οφέλους.

Ας δούμε τους αριθμούς. Πέρυσι το πρώτο δίμηνο του έτους πωλήθηκαν στους καταναλωτές 1,1  εκατ. τόνοι πετρέλαιο θέρμανσης. Φέτος το αντίστοιχο δίμηνο πωλήθηκαν μόλις 374 χιλιάδες τόνοι, δηλαδή η κατανάλωση μειώθηκε κατά περίπου 68%. Όσον αφορά στο πετρέλαιο κίνησης πέρυσι το πρώτο δίμηνο του έτους διατέθηκαν 367 χιλιάδες τόνοι, ενώ φέτος η αντίστοιχη ποσότητα αυξήθηκε στις 403 χιλιάδες τόνους (αύξηση 10%). Η αύξηση αυτή, όπως σημειώνουν αρμόδια στελέχη του υπουργείου Οικονομικών οφείλεται τόσο στην καταπολέμηση του λαθρεμπορίου το οποίο όμως αποδεικνύεται ότι δεν ήταν στο μέγεθος που πολλοί πίστευαν πριν την εξίσωση αλλά και στη σταδιακή αύξηση της χρήσης πετρελαιοκίνητων ΙΧ λόγω της ανταγωνιστικής τιμής του καυσίμου σε σχέση με την τιμή της βενζίνης (1,35 το  λίτρο έναντι 1,65 της βενζίνης).

Τα ποσά των εσόδων αποδεικνύουν την εισπρακτική αποτυχία του μέτρου της εξίσωσης. Πέρυσι εισπράχθηκαν από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης του πετρελαίου θέρμανσης 68,5 εκατ. ευρώ. Φέτος το αντίστοιχο ποσό αυξήθηκε στα 123,6 εκατ., δηλαδή παρουσίασε αύξηση κατά 80%. Ωστόσο, σε απόλυτους αριθμούς η αύξηση είναι μόλις 55 εκατ. ευρώ. Και αυτή όμως δεν είναι «καθαρή» διότι η μείωση του ΕΦΚ στο πετρέλαιο κίνησης στοίχισε στα έσοδα. Το πρώτο δίμηνο του 2012 είχαν εισπραχθεί από τον ΕΦΚ πετρελαίου κίνησης 151,5 εκατ. ευρώ. Φέτος την αντίστοιχη χρονική περίοδο έχουν εισπραχθεί 137 εκατ. ευρώ, δηλαδή χάθηκαν 14,5 εκατ. ευρώ παρά την αύξηση της κατανάλωσης πετρελαίου θέρμανσης κατά 10%. Έτσι η καθαρή αύξηση των κρατικών εσόδων από την εξίσωση των φόρων είναι μόλις 40 εκατ. ευρώ και όχι 500 όπως υπολόγιζε το υπουργείο Οικονομικών. Η υστέρηση αυτή φαίνεται και στα επίσημα στοιχεία για την πορεία των εισπράξεων των τελωνείων.

Τα έσοδα από τους φόρους κατανάλωσης είναι κατά περίπου 450 εκατ. ευρώ χαμηλότερα σε σχέση με τους στόχους που τέθηκαν κατά τη σύνταξη του επικαιροποιημένου μεσοπρόθεσμου προγράμματος. Να σημειωθεί πάντως ότι στελέχη του ΥΠΟΙΚ σημειώνουν ότι μπορεί η εξίσωση του φόρου να μην έφερε ουσιαστικό εισπρακτικό αποτέλεσμα, βοήθησε ωστόσο στη μείωση του ελλείμματος του εμπορικού ισοζυγίου και του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών μέσω της μείωσης των εισαγωγών καυσίμων.

(του Σπύρου Δημητρέλη, capital.gr, 1/4/2013)