Η ανάγκη για κοινή έκφραση προκύπτει από το παράδοξο φαινόμενο οι περιοχές που διαθέτουν λιγνιτικά κοιτάσματα –ένα πολύ ισχυρό συγκριτικό πλεονέκτημα- να είναι περιβαλλοντικά υποβαθμισμένες, με τοπικές οικονομίες σε αδιέξοδο και ανεργία σε επίπεδα ρεκόρ.
Στο σημείο αυτό θέλω να επισημάνω τη συμβολή του Προγράμματος «Καλλικράτης» στη δημιουργία του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων. Το σίγουρο είναι ότι ήταν ώριμες οι συνθήκες για το εγχείρημα, με τις τοπικές κοινωνίες σε αναβρασμό και μεγάλη κοινωνική δυσαρέσκεια για την αποικιοκρατική στάση της ΔΕΗ και της Ελληνικής Πολιτείας απέναντι στις περιοχές μας. Όμως ο «Καλλικράτης» αφενός έδωσε τη θεσμική δυνατότητα με την πρόβλεψη του άρθρου 101, του Ν. 3852/2010 για δημιουργία Δικτύων Δήμων και αφετέρου με τη μείωση του αριθμού των εμπλεκομένων Δήμων δημιούργησε τις συνθήκες για να ωριμάσει γρήγορα η συζήτηση.
Μία συζήτηση που ξεκίνησε για να πετύχουμε έναν ελάχιστο βαθμό συνεννόησης των Δήμων των λιγνιτικών περιοχών και κατέληξε σε μία ισχυρή αυτοδιοικητική ομάδα που έχει πετύχει τη μέγιστη δυνατή συμφωνία για όλα τα ενεργειακά θέματα.
Κάπως έτσι δημιουργήθηκε το Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων, μέσα από την ανάγκη για κοινή έκφραση και την αγωνία μας για το μέλλον, αφού η αναπτυξιακή προοπτική των περιοχών μας εξαρτάται από τα ενεργειακά θέματα σε πολύ μεγάλο βαθμό.
Δεν είναι μόνο τα τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα που καλούμαστε να επιλύσουμε. Μεγάλο πρόβλημα αποτελεί το γεγονός ότι εδώ και δεκαετίες οι τοπικές οικονομίες έχουν δομηθεί εξ ανάγκης με μονοδιάστατο τρόπο. Η συντριπτική πλειοψηφία των οικονομικών δραστηριοτήτων περιστρέφεται γύρω από την εξόρυξη του λιγνίτη και την παραγωγή ενέργειας.
Όμως τα λιγνιτικά κοιτάσματα κάποια στιγμή θα εξαντληθούν και τότε ολόκληρες κοινωνίες θα βρεθούν αντιμέτωπες με την ανεργία, τα οικονομικά αδιέξοδα, την απαξίωση και τεράστια περιβαλλοντικά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί από την παραγωγή ενέργειας και δυναμιτίζουν την ανάπτυξη των άλλων κλάδων της οικονομίας.
Η μεταλιγνιτική εποχή για μας θα φέρει ένα μέλλον ζοφερό, εάν δεν κινηθούμε προς την κατεύθυνση της ανάπτυξης θέσεων, προτάσεων και διεκδικητικού πλαισίου. Στους πέντε ενεργειακούς Δήμους της χώρας, το Αμύνταιο, την Εορδαία, την Κοζάνη, τη Μεγαλόπολη και τη Φλώρινα, ο ρόλος της Τοπικής Αυτοδιοίκησης είναι εξαιρετικά σημαντικός για έναν ακόμη λόγο: οι πέντε Δήμοι είμαστε οι μόνοι που μπορούμε να προετοιμάσουμε την ομαλή μετάβαση των τοπικών κοινωνιών στη μεταλιγνιτική περίοδο.
Με λύπη μου λέω ότι στόχος της Πολιτείας δεν είναι η αποκατάσταση των αδικιών που έχουν υποστεί μέχρι σήμερα οι λιγνιτικές περιοχές, αλλά όσο και να φαίνεται περίεργο, να ξεζουμίσει τις περιοχές μας και όταν τελειώσουν τα κοιτάσματα του λιγνίτη να τις αφήσει σαν στημένες λεμονόκουπες.
Ο ρόλος του Δικτύου Ενεργειακών Δήμων είναι να στηρίξει την προσπάθεια των Δήμων να σταθούν στο ύψος των περιστάσεων και να ορθώσουν τείχος απέναντι στη λεηλασία που υφίστανται οι λιγνιτικές περιοχές.
Τους λίγους μήνες που λειτουργεί το Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων έχουμε καταφέρει να συγκροτήσουμε ένα οργανωμένο πλαίσιο διεκδικήσεων.
Δυνάμωσε η φωνή μας και συμμετέχουμε ισότιμα στη διαβούλευση με πολύ συγκεκριμένες προτάσεις. Είμαι σίγουρος ότι εάν δεν είχαμε αυτή την παρουσία θα είχαν ληφθεί πολύ σημαντικές αποφάσεις ερήμην και σε βάρος των τοπικών κοινωνιών των λιγνιτικών περιοχών.
Απαιτούμε να αποδοθούν οι εκτάσεις των παλιών ανενεργών ορυχείων στις τοπικές κοινωνίες, όπως ήταν θεσμοθετημένο όταν έγιναν οι απαλλοτριώσεις. Ένας νόμος που άλλαξε νύχτα και έχει κάνει τη ΔΕΗ το μεγαλύτερο γεωκτήμονα στη χώρα.
Αυτός είναι ένας από τους λόγους για τους οποίους είμαστε αντίθετοι στην ιδιωτικοποίηση της ΔΕΗ, που θα πλήξει όλους τους Έλληνες, αλλά θα οδηγήσει στην καταστροφή τις λιγνιτικές περιοχές. Με πιθανή ιδιωτικοποίηση στη Δυτική Μακεδονίας θα γίνουν ιδιωτικές εκτάσεις που αντιστοιχούν στο μέγεθος ενός μικρού νομού. Αντιλαμβάνεστε το μέγεθος του προβλήματος!
Τα περιβαλλοντικά προβλήματα που έχουν δημιουργηθεί είναι τεράστια.
Για αντιστάθμισμα μέχρι και το 2010 δινόταν ο Τοπικός Πόρος, όχι στους τοπικούς Δήμους αλλά σε ένα συνονθύλευμα τοπικών φορέων και φυσικά κατέληγε να καλύψει λειτουργικά κόστη και μικροέργα βιτρίνας. Μετά την εφαρμογή του «Καλλικράτη» σταμάτησε να αποδίδεται και αυτό το ελάχιστο αντισταθμιστικό όφελος, που εγώ ονομάζω καθρεφτάκια για ιθαγενείς! Η ηγεσία του ΥΠΕΚΑ διαβουλεύεται πάνω από ένα χρόνο για τον τρόπο κατανομής, με αποτέλεσμα να λιμνάζουν πόροι που θα μπορούσαν να ανακουφίσουν τις τοπικές αγορές και να βοηθήσουν στην κατασκευή σημαντικών αναπτυξιακών έργων.
Εγκληματική αμέλεια ή οργανωμένο σχέδιο;
Το ίδιο ισχύει και για την απαίτησή μας για την καθιέρωση Τέλους Εξόρυξης Λιγνίτη, όπως ισχύει για όλες τις ιδιωτικές εταιρίες, καθώς δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι η ΔΕΗ είναι μία ΑΕ και μάλιστα εισηγμένη στο Χρηματιστήριο.
Εμείς οι ενεργειακοί Δήμοι διεκδικούμε την καταβολή και την αποκλειστική διαχείριση αυτών των χρημάτων γιατί θέλουμε να απαλύνουμε τις πληγές που έχουν δημιουργηθεί στις περιοχές μας. Σήμερα δεν έχουμε την ανάγκη των Περιφερειών ή του Κράτους, διότι οι Δήμοι έχουν το κρίσιμο μέγεθος και τη διαχειριστική ικανότητα να σχεδιάζουν και να υλοποιούν ολοκληρωμένα αναπτυξιακά προγράμματα. Προγράμματα που μπορούν να οδηγήσουν με ασφάλεια τις τοπικές κοινωνίες στο αύριο.
Βέβαια, ο ρόλος του Δικτύου δεν είναι μόνο διεκδικητικός, καθώς έχει κάνει ήδη των πρώτα του βήματα στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης και αποτελεί υποστηρικτική δομή στο Σύμφωνο των Δημάρχων, παρέχοντας τεχνική υποστήριξη στα μέλη του για την ένταξή τους στο Σύμφωνο.
Επιπλέον ήδη έχουμε αιτήματα για συμμετοχή ενεργειακών Δήμων από άλλες Ευρωπαϊκές χώρες και το Δίκτυο Ενεργειακών Δήμων Ελλάδας έχει τη δυνατότητα να μετεξελιχθεί σε πανευρωπαϊκό δίκτυο.
Κλείνοντας θέλω να τονίσω ότι καλούμαστε να φέρουμε σε πέρας μία εξαιρετικά σημαντική αποστολή να προετοιμάσουμε την ομαλή μετάβαση στη μεταλιγνιτική περίοδο και να βοηθήσουμε τις τοπικές κοινωνίες να συνεχίσουν να υφίστανται, αλλά και να βρουν το δρόμο προς την ανάπτυξη.
Σε αυτή την προσπάθεια θα χρειαστούμε τη στήριξη όλων σας, γιατί η Τοπική Αυτοδιοίκηση πρέπει να δείξει αλληλεγγύη στα μέλη της, ειδικά σε έναν αγώνα που σχετίζεται με την επιβίωση συγκεκριμένων περιοχών. Θέλω να πιστεύω ότι το κεντρικό συνδικαλιστικό μας όργανο θα στηρίξει ποικιλοτρόπως την προσπάθεια, αλλά και στον αγώνα που ετοιμαζόμαστε να κλιμακώσουμε θα έχουμε τη στήριξη όλων των ανθρώπων της αυτοδιοίκησης, γιατί πρόκειται για μία καθαρά αυτοδιοικητική προσπάθεια.
Μάκης Ιωσηφίδης
Δήμαρχος Αμυνταίου Πρόεδρος Δικτύου Ενεργειακών Δήμων
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου
Τα σχόλια γίνονται για ενημέρωση των αναγνωστών μας. Η ευθύνη των σχολίων, αστική και ποινική, βαρύνει τους σχολιαστές.